Peer Review

JETC қолжазбаны рецензиялау үдерісінде рецензенттер мен авторлардың жеке басы бір-біріне белгісіз болуын қамтамасыз ететін кемінде екі рецензенттің сараптамасынан тұратын анонимді рецензиялау жүйесін (double-blind review) қолданады. Әрбір қолжазба кем дегенде екі рецензентке — зерттеу саласының тиісті бағыттары бойынша танымал шетелдік және отандық ғалымдардан іріктелген мамандарға жіберіледі. Олар жұмысты объективті және мұқият бағалауға міндетті.

Қолжазба туралы шешім

Рецензенттердің пікірлеріне сүйене отырып, редакторлар келесі шешімдердің бірін қабылдайды:

Қолжазбаны өзгеріссіз қабылдау: қолжазба қосымша түзетулерсіз редакциялық процестің келесі кезеңіне өтеді
Қолжазбаны кішігірім түзетулерден кейін қабылдау: қолжазба жариялауға жарамды, бірақ әрі қарай қарастырмас бұрын белгілі бір түзетулер енгізу қажет.
Қолжазбаны маңызды түзетулерден кейін қабылдау (шартты қабылдау): қолжазба жариялауға жарамды, бірақ әрі қарай қарастырмас бұрын маңызды түзетулер енгізу керек.
Қолжазбаны қабылдамау: қолжазба журналда жариялауға және авторлар түзетулер енгізгеннен кейін де қайта қарастыруға жарамсыз деп саналады.

Журнал редакциясы қолжазба ұсынылғаннан кейін 25 жұмыс күні ішінде бастапқы шешімдерді қабылдауға тырысады, бірақ рецензиялау үдерісінің ұзақтығы түрлі жағдайларға байланысты өзгеруі мүмкін.

Рецензиялау тәртібі

Мақалалар редакцияға тек онлайн жіберу жүйесі арқылы қабылданады.

Журналдың бас редакторы қолжазбалардың журнал мақсаты мен бағытына сәйкес немесе сәйкес еместігін анықтау мақсатында бастапқы тексеруден (initial screening) өткізеді.
Егер қолжазба журналдың мақсаты мен ғылыми бағыттарына сәйкес келсе, бас редактор қолжазбаны плагиатқа және жасанды интеллект арқылы жасалған контенттің бар-жоғын тексеру үшін техникалық редакторға жібереді. Техникалық редактор қолжазбаны тексеріп болған соң, әрі қарай рецензия үдерісін бастау үшін бас редакторға жібереді.
Бас редактор және жауапты редактор жасырын рецензиялау үшін тиісті сала мамандарын таңдайды.
Бас редактор, жауапты редактор және «Математика» бағыты бойынша орындаушы редактор өз бағыты бойынша рецензенттерге қолжазбаны автор туралы ақпаратты алып тастап жібереді.
Егер қолжазба журналдың мақсаты мен ғылыми бағыттарына сәйкес келмесе, бас редактор мақаланы рецензиялауға жібермей-ақ қайтарады.
Жауапты редактор, бас редактор және «Математика» бағыты бойынша орындаушы редактор өз бағыты бойынша рецензенттермен хабарласып, қолжазбаны сараптамаға жібереді.
Әрбір қолжазбаға кемінде екі рецензент тағайындалады.
Рецензент ретінде журналда қарастырылатын тақырыптық салаларда құзыреттілігі мен ғылыми тәжірибесі (тақырыпқа жақын) бар тұлғалар таңдалады. Рецензенттер пулын кеңейту мақсатында журнал қолжазба тапсырушы ғылыми дәрежесі мен тәжірибесі бар авторлардың болашақта JETC үшін рецензиялық сараптама жасауға ниетті немесе ниетті емес екендігін анықтайтын сауалнама толтыруларын сұрайды.
Рецензенттерге рецензиялауды аяқтау үшін 15 жұмыс күні беріледі. Рецензенттің өтініші бойынша себепті жағдайда рецензиялау мерзімі ұзартылуы мүмкін.
Рецензенттерге рецензияға ұсынылған қолжазбалардың авторлық құқыққа жататындығы және жарияланбайтын ақпарат екендігі туралы ескерту жасалады. Рецензенттер қолжазбаны жасанды интеллект базаларына енгізбеуі тиіс.
Бас редактор, жауапты редактор, «математика» бағыты бойынша жауапты редактор өз бағыты бойынша рецензенттің пікірлері мен ұсыныстарын оның жеке деректерін көрсетпей, авторға жібереді.
Егер рецензиялау барысында қолжазбаға кішігірім түзетулер енгізу қажеттілігі болса, онда жауапты редакторлар немесе бас редактор қолжазбаны автор(лар)ға қайта қарау үшін жібереді. Мұндай жағдайда қолжазба 10 жұмыс күні ішінде журналға қайта жіберілуі тиіс және авторлар рецензенттің әр комментарийіне нақты жауап берулері қажет.
Егер авторлар 10 жұмыс күні ішінде қолжазбаға кішігірім түзетулер енгізіп, журналға қайта жібермесе, олар қолжазбаны журналға жаңадан қайта тапсыра алады. Мұндай жағдайда редакторлар қолжазбаны жаңадан келіп түскен мақала ретінде қарастырады.
Егер рецензиялау барысында қолжазбаға маңызды түзетулер енгізу қажеттілігі болса, онда қолжазба автор(лар)ға қайта қарау үшін жіберіледі. Мұндай жағдайда қолжазба 20 жұмыс күні ішінде қайта жіберілуі тиіс және авторлар рецензенттің әр комментарийіне нақты жауап берулері қажет.
Егер авторлар 20 жұмыс күні ішінде қолжазбаға маңызды түзетулер енгізіп, журналға қайта жібермесе, олар қолжазбаны журналға жаңадан қайта тапсыра алады. Мұндай жағдайда редакторлар қоджазбаны жаңадан келіп түскен мақала рентінде қарастырады.
Рецензенттің пікірімен келіспеген жағдайда мақала авторы журналдың редакциялық алқасына дәлелді жауап беруге құқылы. Одан әрі мақаланы қайта қарауға немесе редакциялық алқаның мақұлдауына жіберуге болады.
Егер автор қолжазбаны жетілдіруден бас тартса, ол редакцияны жазбаша түрде мақаладан бас тартқаны туралы хабардар етуі қажет.
Рецензиялаудан кейін қолжазбаның орындылығы туралы шешімді бас редактор, ал қажет болған жағдайда жалпы редакциялық алқа қабылдайды. Жауапты редактор немесе бас редактор авторға мақаланың қабылданғандығы туралы шешімді хабарлайды.
Егер автор мен рецензенттер арасында мақаланың мазмұнына қатысты шешілмейтін қарама-қайшылықтар туындаса, мәселені шешуді бас редактор редакциялық алқаның отырысында қабылдайды. Келіспеушілік туындаған жағдайда соңғы шешімді бас редактор қабылдайды.
Редакциялық алқа өз шешімдері бойынша авторлармен пікірталасқа түспейді.
Рецензиялар журналдың редакциялық алқасында 3 жыл бойы сақталады және Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің Білім және ғылым саласындағы бақылау комитетіне Комитеттің сұрауы бойынша беріледі.

Қолжазбаларды рецензиялау критерийлері

Зерттеудің өзектілігі: мақаланың компьютерлік ғылымдар, инфокоммуникация және жалпы қолданбалы аспектілері бар математика бағыттарының бірінен зерттеулердегі жаңа, қажетті және елеулі жетістіктерді көрсете алуы.
Әдебиетке шолу: мақалада тиісті әдебиеттерге толық, сыни және аналитикалық шолудың болуы және зерттеу олқылығы(тар)ның (research gap) көрсетілуі.
Зерттеу әдіснамасы: әдіснамасының орындылығы, деректерді жинау үдерісінің егжей-тегжейлі және анық сипатталуы, таңдалған әдістердің нақты баяндалуы.
Зерттеу нәтижелері және оларды талқылау: зерттеу нәтижесін нақты ашып жазу, деректерді қолдану мен оларды сараптаудың жоғары сапада болуы және практикалық ұсыныстардың берілуі.
Зерттеудің қосқан үлесі: мақала нәтижелерінің тиісті тақырып бойынша осы кезге дейін жазылған әдебиеттер мен сол саладағы жалпы білімге үлес қоса алуы, зерттеу сұрағына нақты дәйектің (аргумент) берілуі және зерттеу нәтижелері негізінде тиісті тараптарға тиімді ұсыныстардың берілуі.
Стиль: қолжазба тілінің академиялық-техникалық, түсінікті және дәйекті болуы.
Этика: зерттеу жүргізу барысында сақталуы тиіс барлық этикалық талаптардың есепке алынуы.